کیارستمی جلوی دوربین سفر به دیار مسافر (بهمن کیارستمی، ۱۳۷۳، ۱۲ دقیقه) سال‌ها بعد از ساخت فیلم مسافر عباس کیارستمی به دیدار حسن دارابی بازیگر خردسال این فیلم که اکنون مردی متاهل است می‌رود. بهمن کیارستمی در این سفر پدر را همراهی می‌کرده و از این دیدار فیلم گرفته است. حرف‌های دارابی درباره صحنه چوب خوردنش از دست ناظم و این که در این صحنه واقعاً درد می‌کشیده است و این درد کشیدن بازی نبوده، […]
تب عسل
توجه کرده‌اید فروش عسل در سطح شهر چقدر زیاد شده است. شرکت‌های بزرگ تولید لبنیات عسل تولید می‌کنند، در کنار خیابان دستفروش‌ها شیشه‌های عسل را روی هم چیده و به نمایش گذاشته‌اند و در این جا و آن جا فروشگاه‌های تخصصی عسل افتتاح شده است. افزایشِ عرضه، نشانه‌ی افزایشِ تقاضاست. تقاضای عسل در طبقه متوسط شهری بالا رفته است. این موضوع از چشمان تیزبین دوست مخالف‌خوانم دور نمانده است. دلیل این افزایش تقاضا چیست؟ می‌گوید: […]
زندگی با فهرست‌ها و رده‌بندی‌ها
ده فیلم برتر تاریخ سینما، ده کتابی که پیش از مردن باید خواند، پرفروش‌ترین کتاب‌های هفته، برترین نرم‌افزارهای ذخیره آنلاین اطلاعات، جدول ارزشیابی منتقدان از فیلم‌های روی پرده، رده‌بندی شادترین کشورهای جهان، گران‌ترین بازیکنان فوتبال جهان، کتاب‌ها یا نویسندگانی که جایزه نوبل ادبی گرفته‌اند، دانشمندانی که نوبل گرفته‌اند، رده‌بندی کشورهای صاحب فوتبال آسیا، … این‌ها فقط نمونه‌هایی هستند از یک جریان تبدیل همه چیز به لیست و رده‌بندی در جهان امروز. و این امر البته […]
بغل کردن یا بغل نکردن؟ با نگاهی به قصه‌ای از فریبا وفی
چاپ سوم مجموعه قصه‌های فریبا وفی به نام بی باد، بی پارو را تازگی خواندم. در این کتاب داستان بسیار کوتاهی هست درباره بغل کردن. خانم صدری که تازه از آمریکا آمده راوی داستان را که عادت ندارد نزدیکانش را بغل کند شماتت می‌کند که چرا مادرش را بغل نمی‌کند و درباره فواید بغل کردن داد سخن می‌دهد. بالاخره راوی که به قول خودش چهل سال است مادرش را بغل نکرده، تصمیم می‌گیرد با این […]
سفر به سنت استپانوس
با دوست بهانه‌گیرم ــ همان که با سینما رفتن در مال میانه خوبی ندارد و نگران گسترش ذخیره اطلاعات‌مان در ابرهاست و … ــ و دوستان دیگر به سفر به کلیسای سنت استپانوس در نزدیکی جلفا کنار رود ارس رفته بودیم. ده بیست سال اخیر جاده آسفالته‌ای تا نزدیکی کلیسا می‌رود. در نزدیکی کلیسا برای خوردن چای و تنقلات در سایه درختان میز و صندلی چیده‌اند و کلیسا موزه‌ای و محلی برای خرید سوغاتی و […]
شهرهای ترکیبی و اهمیت خاک
امروز تعدادی از ما در شهرهایی زندگی می‌کنیم که روی نقشه جغرافیا پیدا نمی‌شوند. برای مثال تعدادی از ارمنیان ایران که هنوز راهی آمریکا نشده‌اند نیمی در ایران و نیمی در ارمنستان زندگی می‌کنند؛ یا دقیق‌تر، چند ماه در تهران و چند ماه در ایروان. برای این گروه انگار شهری مجازی پیدا شده است که مخلوطی است از تهران و ایروان و خیابان‌هایش میرزای شیرازی، تومانیان، شیرمرد، آبوویان، میدان ونک، میدان هانراپتوتیون و … هستند. […]
نگاهی به شهروندچهار Citizen Four ساخته لورا پویترس Laura Poitras
شمشیر دولبه شهروندچهار فیلمی است درباره ادوارد اسنودن که اینک چهره مشهوری در اخبار جهان است. او کارمند سابق NSA (آژانس امنیت ملّی) آمریکا است که به خاطر افشای اسناد محرمانه و نیمه‌محرمانه این کشور و از آن مهم‌تر با افشاگری درباره شنود و مراقبت گسترده سازمان‌های امنیتی آمریکایی از این کشور گریخت و به روسیه پناهنده شد. او در حال حاضر در مکان نامعلومی در روسیه زندگی می‌کند و در آمریکا به جرم جاسوسی […]
خود شیفتگی طبقه متوسط در فیلم‌های ایرانی دو دهه اخیر
در سال‌های اخیر همه از رواج بی‌سابقه «فیلم‌های آپارتمانی» شکایت می‌کنند و این را آفتی برای سینمای ایران می‌دانند و خواهان استفاده فیلم‌ها از لوکیشن‌های دیگر هستند. اما آپارتمانی شدن فیلم‌ها نتیجه یک محدودیت عمیق‌تری است. آپارتمان جای زندگی طبقه متوسط شهری ــ بخصوص تهرانی ــ است؛ آپارتمان و داخل ماشین و اداره و احتمالاً ویلایی در شمال یا باغی دور و بر تهران. نسل جدید فیلمسازان از طبقه متوسطند و قشر روشنفکر این طبقه […]