تدوینگر در مقام مولف: «ده» عباس کیارستمی

مولف فیلم ده کیست؟ نوشتم «تدوینگر در مقام مولف»، امّا واقعیت این است که این عنوان حق مطلبی را که می‌خواهم مطرح کنم ادا نمی‌کند. چیزی که این عنوان می‌گوید این است که گویی در یک سازمان تولید و تقسیمِ کارِ متعارف فیلمسازی، گاه نقش تدوینگر از منظر در آوردن ریتم فیلم و حتی شکل روایت آن، به قدری چشمگیر است که می‌توانیم او را شریک تالیف فیلم و یا حتی گاهی نقش‌اش را بیش […]

نقدی بر دیدگاه‌های رابین وود

نوشته‌ای که ترجمه‌اش را می‌خوانید معرفی و نقد آخرین کتاب رابین وود با عنوان سیاست جنسی و فیلم روایی است، امّا نویسنده بر تناقضاتی در نوشته‌های وود انگشت می‌گذارد که درباره بیشتر آثار دیگر او نیز صادق است. علاقه‌مندان نظریه سینمایی در ایران با نوشته‌های وود آشنایی دارند؛ گمانم انتشار مقاله‌هایی از این دست نیز برای آشنایی آن‌ها با انتقاداتی که به کار او وارد شده، لازم و مفید است. درغیر این صورت ممکن است […]

مولف‌گرایی از دیدگاه رابین وود

در مقدمه‌ای که رابین وود بر کتاب خود “دیداری دوباره با هیچکاک” نوشته، درک خود از مفهوم مولف را شرح داده است. متن کامل این مقدمه باضافه تعدادی از مقالات دیگر رابین وود توسط من ترجمه و در سال ۱۳۷۹ تحت عنوان “اومانیسم در نقد فیلم” توسط نشر مرکز منتشر شده است. مطلب زیر تکه کوچکی از آن مقدمه است که در آن وود  دیدگاه معروف به “مرگ مولف” را به شدّت مورد انتقاد قرار […]

خواندن، فرهنگ، مؤلف‌: تاگ گالاگِر

مؤلف‌گرایی: امروز مقاله‌ای که ترجمه آن را در زیر می‌خوانید از شماره ۱۲ نشریه اینترنتی وزین Screening the Past (ماه مارس ۲۰۰۱) گرفته شده است. این شماره به بررسی تحولات نگره مولف اختصاص دارد و سردبیری آن به عهده آدریان لین، از نویسندگان جدی عرصه مطالعات سینمایی است. آدریان لین در مقدمه این شماره می‌نویسد: “پروژه حاضر با یک هدف غیرمجادله‌ای شروع شد: مروری بر آنچه در حال حاضر در حوزه پدیده‌ای که به مؤلف‌گرایی […]

نگره مؤلف بعد از ساختارگرایی: سه

تألیف همچون “کنش گفتمانی” ساختارگرایی مؤلف‌گرا اصرار داشت که مؤلف را نباید همچون شخصی “واقعی” که مستقل از فیلم‌ها هستی دارد، به عنوان سرمنشاء صاحب نیت معنا، در نظر گرفت؛ و اینکه فرمولاسیون تازه‌ای لازم است که جایگاه او را همچون تولید‌کننده معنا درون خود فیلم‌‌ها قرار دهد. یک چنین فرمولاسیونی “آوای” مؤلف را همچون یک کد یا کد فرعی در نظر می گرفت (وولن، ۱۹۷۲)، یکی از کدهای بسیاری که فیلم از آن‌ها تشکیل […]

نگره مؤلف بعد از ساختارگرایی: دو

سپری شدن ساختارگرایی مؤلف‌گرا ساختارگرایی مؤلف‌گرای بریتانیایی کوشید دو نظریه ظاهراً ناهمساز را یک‌جا گرد آورد و دشواری‌های ذاتی هردو را حل کند. از یک سو کوشید، با حفظ مفهوم هنرمند همچون بیانی بالقوه انتقادی در جامعه چنانکه در نگره مؤلف یافت می‌شد، جایگاهی برای فرد هنرمند در تولید هنری قائل شود. از سوی دیگر فرد را گرفتارِ ساختارهای زبانی، اجتماعی و نهادینی می‌دید که سازمانِ معنا را تحتِ تأثیر قرار می‌دادند: فرد دیگر انسانِ […]

نگره مؤلف بعد از ساختارگرایی: یک

نوشته پَم کوک ترجمه روبرت صافاریان   کتاب نشانه‌ها و معنا در سینما دفاع پیتر وولن از ساختارگرایی مؤلف‌گرا در کتابش نشانه‌ها و معنا در سینما (۱۹۶۹، ۱۹۷۲) شاید مستدل‌ترینِ بحث‌ها در راستای حفظ نگره مؤلف در این یا آن شکل باشد، و هنوز هم موضوعیت دارد، چون هنوز مسئله مؤلف و سینما، با وجود تلاش‌های برخی از جریانات تقلیل‌گرا و فرمالیستِ روش ساختارگرا برای تحلیل بردن مؤلف در کلیتِ ساختارهای دیگر، همچنان به جای […]

فهرست ساز: مقاله‌ای از پیتر وولن درباره اندرو ساریس

این مقاله در سال ۱۹۹۸ در ماهنامه سینمایی “سایت اند ساند” به مناسبت انتشار کتابی از آندرو ساریس نوشته شده است، امّا پیتر وولن در آن این بحث را پیش می‌کشد که اندرو ساریس آن قدرهای هم مولف‌گرا نبوده است.  زمان نگاهی دوباره به آندرو ساریس، منتقدی که به خاطر عوامانه کردن نگره مؤلف هم ستوده و هم نکوهیده شده، فرا رسیده است  نقد کتابِ “حالا کجاشو شنیدی: سینمای گویای آمریکا: تاریخ و خاطره ۱۹۲۷-۱۹۴۹” […]