وحشت از زندگی عادی شهیدثالث آخرین تابستان گرابه را در سال ۱۹۸۰ کارگردانی کرد (فیلم نظم را هم در همان سال ساخته بود.) این تاریخ معمولاً سال عرضه فیلم است و معنایش این است که او آخرین تابستان گرابه را در بحبوحه‌ی نخستین سال‌های بعد از پیروزی انقلاب در ایران ساخته است. اما در آن هیچ نشانی از ایران و شرایط آن روز آن نیست. فیلم درباره آخرین ماه‌های زندگی یک نمایشنامه‌نویس مهم آلمانی به […]
نگاهی گذرا به سینمای دهه شصت
نه احیای فیلمفارسی و نه تعطیلی سینما شاید راه مناسب برای شناخت سینمای دهه شصت این باشد که از اواخر این دهه شروع کنیم. آغاز و پایان دهه شصت، نیمه اول و نیمه دومش، با هم فرق‌های جدی دارند. شاید کل این دهه را بشود دوران گذاری از حالت بلاتکلیفی و ناروشنی چند سال بلافصل بعد از انقلاب به دهه هفتاد دانست، دهه‌ای که به جرات می‌توان گفت تکلیف سینما در ایران دیگر روشن شده […]
یادداشتی بر فیلم پل خواب (اکتای براهنی)
مکافات بدون رستگاری پل خواب اقتباسی است آزاد از جنایت و مکافات و حتی اگر این موضوع در عنوان‌بندی پایانی فیلم ذکر نمی‌شد، آشکار بود؛ اصولاً هر فیلمی که در آن جوانی در گرفتار‌ی مالی پیرزنی را با تبر (یا پتک) بکشد، ناگزیر بیننده را به یاد فیلم اثر مشهور داستایوسکی می‌اندازد و او را به مقایسه فیلم با آن رمان می‌کشاند. ما هم برای نزدیک شدن به پل خواب همین راه را انتخاب می‌کنیم […]
یادداشت‌هایی درباره‌ی مانی حقیقی و فیلم «خوک» او
شکی نیست که مانی حقیقی (مثل بیشتر فیلمسازان هم‌نسلش) حالا دیگر کارگردان کاربلدی شده است؛ دکوپاژ خوب، بازی‌های خوب، برش‌های خوب (بخصوص بین فصل‌ها) و خلاصه مهارت لازم برای جمع کردن کار و البته همین طور برای صرفه‌جویی در هزینه‌ها دور زدن صحنه‌هایی از قصه که نشان دادن‌شان پرخرج می‌بود، مثل اجتماع مردم جلوی خانه‌ی کارگردان فیلم یا کتک خوردن او در مراسم تشییع جنازه‌ی رقیبش. اما طبیعتاً توانایی حرفه‌ای باعث نمی‌شود از خود نپرسیم […]
نگاهی به فیلم «من» (سهیل بیرقی)
یک جور سامورایی زن اسم فیلم را دوست ندارم. «من» چیز زیادی نمی‌گوید درباره فیلمی که نامش است. «من» زیادی کوتاه است. نمی‌دانم آیا می‌توان آن را عامل (یا دست کم یکی از عوامل) بی‌اعتنایی به این فیلم دانست که مسلماً یکی از بهترین‌های سال‌های اخیر سینمای ایران است. بار اوّل که فیلم را دیدم باورم نمی‌شد این قدر خوب است. بار دوّم دیدمش. نه حقیقتاً فیلم خیلی خوبی است. فیلمی است با ماده […]
نگاهی به فیلم مستند «اُ. جی. : ساخت آمریکا»
محاکمه اُ جی سیمپسون: آیا عدالت امکان‌پذیر است؟ جایزه اسکار بهترین فیلم مستند بلند سال ۲۰۱۶ به اُ جی : ساخت آمریکا تعلق گرفت که در واقع یک فیلم سینمایی نیست، بلکه یک مستند تلویزیونی است، یک مینی‌سریال مستند در پنج قسمت که مدت آن به نزدیک هشت ساعت می‌رسد. از آن جا که شرط مشارکت در رقابت‌های اسکار اکران عمومی فیلم‌هاست، اُ جی : ساخت آمریکا مدتی هم در سینماهای آمریکا اکران شد تا […]
درباره‌ی «هجوم» (شهرام مکری)
مهاجمانی شبیه ما با یک دژستان (دیستوپیا) طرفیم، با جهانی پر از تباهی. جهانی که خورشید بر آن نمی‌تابد؛ همیشه شب است. در آن دوست دوست را می‌کُشد و خروج از آن آروزی هر شهروندی است، اما گذشتن از حصارهایی که دور آن کشیده شده‌اند خطرناک است. و مهم‌تر از همه بیماری غریبی در آن شایع شده که رمق شهروندان را می‌گیرد. ظاهراً شهر مورد هجوم خون‌آشامانی قرار گرفته، یا کسانی از مردمان شهر دچار […]
نقد «سامورایی» ساخته‌ی ژان پی‌یر ملویل
گسست حرفه‌ای‌گری و اخلاق در جامعه مدرن تو دیگه چه جور آدمی هستی، جف؟ شکی نیست که شخصیت اصلی سامورایی جف کاستلو است. او خونسرد، مسلط، وفادار به اصول اخلاق حرفه‌ای است. علاوه بر این خوش‌سیماست. بیننده رویدادهای فیلم را همراه او تجربه می‌کند، امری که همدلی با او را برمی‌انگیزد. علاوه بر این او به تله افتاده است، و در سینما، بیننده همیشه با کسی احساس همدردی می‌کند که در دام است. تنهاست و […]