پایان‌بندی دکتر استرنج‌لاو

انفجار اتمی و وعده آسمانی آبی فیلمنامه دکتر استرنجلاو، از یک نظر، یک ساختار کلاسیک «نجات در آخرین لحظه» دارد: فرمانده دیوانه‌ای در یک پایگاه هوایی ایالات متحده دستور حمله اتمی به شوروی را صادر می‌کند. هواپیماهای حامل کلاهک‌های اتمی برای بمباران هدف‌های تعیین شده در شوروی بلند می‌شوند. بمباران این هدف‌ها به معنای پایان جهان خواهد بود، چرا که در سوی شوروی هم سیستمی به نام «روز قیامت» تعبیه شده که به طور خودکار […]

راهنمای تماشای فیلم‌های برادران کوئن

همیشه ممکنه یک چیزی غلط از آب دربیاد!  اولین آشنایی من با سینمای برادران کوئن اگر بگویم با اولین فیلمی که از برداران کوئن دیدم عاشق‌ سینما‌شان شدم، دروغ گفته‌ام. اولین فیلمی که از آن‌ها دیدم بارتون فینک (۱۹۹۰) بود. با صحنه‌های آن هتل خلوت به یادماندنی‌اش که در انتها طعمه‌ی شعله‌های آتش می‌شود و آن تهیه‌کنندگان هالیوودی کاریکاتوری‌اش و پایان مبهم (و همچنان فکر می‌کنم مشکل‌دارش) و بازی باز هم کاریکاتوری جان تارتارو و […]

یادداشتی بر شوالیه جام‌ها (ترنس مالیک)

زیبایی خیره‌کننده جهان ترنس مالیک فیلمسازی است که به کم فیلم ساختن مشهور است (یا بود، چون سال‌های اخیر کم فیلم نساخته است) و به کم مصاحبه کردن. فیلمسازی تجربی که فیلم‌های بلند با کیفیت فنی بالا با بازیگران هالیوودی می‌سازد. به خاطر خط قرمز باریک (فیلمی درباره جنگ) مشهور است و چند سال پیش درخت زندگی اش برنده نخل طلایی جشنواره کن شد. شوالیه جام‌ها آخرین فیلم اوست. فیلم تمی دینی دارد. حکایت انسانی […]

درباره فیلم انیمیشن «پشت‌ورو»

انیمیشن، اکشن و ایدئولوژی عنوان  Inside Out، فیلم انیمیشنِ مشهورِ شرکت پیکسار را به «بیرون و درون» و از این قبیل ترجمه کرده‌اند، در حالی که این عبارت یعنی پشت‌ورو، به همان معنی که پیراهنی یا جورابی را پشت‌ورو می‌پوشیم یا پشت‌ورو می‌کنیم. امّا چیزی که در این فیلم پشت‌ورو شده است، خود انسان یا دقیق‌تر ذهن یا سر آدمیزاد است. دخترکی که به خاطر تغییر محل کار پدرش خانه‌شان به شهر جدیدی منتقل می‌شود، […]

نقد فیلم «درون لیوئین دیویس» ساخته برادران کوئن

Llewyn. لیوئین؟ دو تا اِل L در ابتدای کلمه را در انگلیسی چطوری تلفظ می‌کنند؟ نگران نباشید، فقط شما نیستید که با تلفظ این اسم نامأنوس مشکل دارید. یکی از شخصیت‌های فیلم هم وقتی اسم لوئین را از زبان خودش می‌شنود، می‌پرسد ” N حرفِ اوّلِ چیه؟” در واقع او شنیده است “لیو اِن” و لیوئین ناچار می‌شود اسمش را هجی کند و توضیح دهد که یک اسم ولزی است و بعد به مزخرفات همصحبتش […]

مصاحبه با کیانوش عیاری درباره فیلم «آپارتمان» بیلی وایلدر

کیانوش عیاری ترجیح می‌دهد فیلم را جراحی نکند، امّا کار ما منتقدها درست همین جراحی فیلم است. امّا آیا فیلمساز، که بارها خود فوت‌وفن‌های فیلمسازی را آزموده، که خوب می‌داند کارگردان برای آفریدن فلان احساس در بیننده‌اش چطور آگاهانه صحنه را می‌چیند و دوربین را کجا می‌کارد و از چه فاصله‌ای نما را می‌گیرد و موقع مونتاژ دقیقاً کجا کات بزند، می‌تواند موقع تماشای فیلم مثل یک بیننده از همه جا بی‌خبر و معصوم فیلم […]

بررسی تماتیک فیلم “سایه یک شک” آلفرد هیچکاک

فصلی از کتاب “همزاد کابوس” (تک نگاری فیلم “سایه یک شک” نوشته روبرت صافاریان) در سایه یک شک تضادهای دوبه‌دوی بسیاری می‌توان یافت که در شبکه پیچیده‌ای از مناسبات چندجانبه به هم مرتبطند و مفهوم عمومی فیلم را می‌سازند. در نمودن این زوج‌ مفهوم‌ها از گوشه‌هایی از دیالوگ‌های فیلم و بخصوص دو تک‌گویی مهم دایی چارلز در فصل‌های دهم و یازدهم استفاده کرده‌ام، ولی این امر را نباید به این معنا گرفت که این تم‌ها […]

ارنست همینگوی و سینما

نویسنده: ادوارد ماری  اگر سراغ هالیوود بری، وادارت می‌کنند طوری بنویسی که انگار از توی عدسی دوربین داری به دنیا نگاه می‌کنی. به جای اینکه درباره آدم‌ها فکر کنی، همه‌اش درباره عکس‌ها فکر می‌کنی. ارنست همینگوی  به گفته اِ.ای. هاچنر، همینگوی دوست داشت در اتاق نشیمنش در کوبا بنشیند و فیلم تماشا کند؛ امّا از میان فیلم‌هایی که بر اساس کارهای خودش ساخته شده بودند تنها آدمکش‌ها (۱۹۴۶) را فیلم خوبی می‌دانست. [بر اساس داستان […]