سپری شدن ساختارگرایی مؤلف‌گرا ساختارگرایی مؤلف‌گرای بریتانیایی کوشید دو نظریه ظاهراً ناهمساز را یک‌جا گرد آورد و دشواری‌های ذاتی هردو را حل کند. از یک سو کوشید، با حفظ مفهوم هنرمند همچون بیانی بالقوه انتقادی در جامعه چنانکه در نگره مؤلف یافت می‌شد، جایگاهی برای فرد هنرمند در تولید هنری قائل شود. از سوی دیگر فرد را گرفتارِ ساختارهای زبانی، اجتماعی و نهادینی می‌دید که سازمانِ معنا را تحتِ تأثیر قرار می‌دادند: فرد دیگر انسانِ […]
دسته: نظریه
نگره مؤلف بعد از ساختارگرایی: یک
نوشته پَم کوک ترجمه روبرت صافاریان کتاب نشانه‌ها و معنا در سینما دفاع پیتر وولن از ساختارگرایی مؤلف‌گرا در کتابش نشانه‌ها و معنا در سینما (۱۹۶۹، ۱۹۷۲) شاید مستدل‌ترینِ بحث‌ها در راستای حفظ نگره مؤلف در این یا آن شکل باشد، و هنوز هم موضوعیت دارد، چون هنوز مسئله مؤلف و سینما، با وجود تلاش‌های برخی از جریانات تقلیل‌گرا و فرمالیستِ روش ساختارگرا برای تحلیل بردن مؤلف در کلیتِ ساختارهای دیگر، همچنان به جای […]
فهرست ساز: مقاله‌ای از پیتر وولن درباره اندرو ساریس
این مقاله در سال ۱۹۹۸ در ماهنامه سینمایی “سایت اند ساند” به مناسبت انتشار کتابی از آندرو ساریس نوشته شده است، امّا پیتر وولن در آن این بحث را پیش می‌کشد که اندرو ساریس آن قدرهای هم مولف‌گرا نبوده است. زمان نگاهی دوباره به آندرو ساریس، منتقدی که به خاطر عوامانه کردن نگره مؤلف هم ستوده و هم نکوهیده شده، فرا رسیده است نقد کتابِ “حالا کجاشو شنیدی: سینمای گویای آمریکا: تاریخ و خاطره ۱۹۲۷-۱۹۴۹” […]
عکاسی تنها هنر نیست
دانشجوی سینما که بودیم و تازه شروع کرده بودیم به گرفتن عکس‌های هنری، وقتی عکس‌هایمان را به دور و بری‌ها نشان می‌دادیم، یکی دو سال و اظهارنظر تکراری می‌شنیدیم که آب پاکی روی همه الهام هنری‌مان می‌ریخت. ما دوست داشتیم راجع به کمپوزیسیون عکس، نور آن، و بک‌گراند و غیره حرف‌هایی بشنویم، امّا واکنش‌ها بیشتر در این مایه‌ها بود: اگر عکس از مردم کوچه و خیابان بود و بخصوص اگر یک نفر در کانون عکس […]
سینما چیست؟ پاسخ گُدار، برگمن، هیچکاک و …
تنها چیزهایی که برای ساختن یک فیلم به آن احتیاج دارید یک هفت‌تیر است و یک دختر. ژان-لوک گدار تا آنجا که به فرایند فیلمسازی مربوط می‌شود، ستاره‌ها ماهیتاً بی‌ارزش ــ و مطلقاً ضروری ــ هستند. ویلیام گُلدمَن فیلم چونان رؤیا، چونان موسیقی. هیچ هنری به اندازه سینما از آگاهی ما در نمی‌گذرد و راست به سراغ احساسات ما در ژرفای اتاق‌های تاریک روحمان نفوذ نمی‌کند. اینگمار برگمان از نگاه من سینما “برشی از زندگی” […]
لذت سینما از نگاه رابین وود، ریموند دورگنات، لورا مالوی و سوزان زونتاگ و پائولین کیل
موقع تماشای فیلم از چه چیزی لذت می‌بریم؟ چه چیز سینما بیننده را مجذوب خود می‌کند؟ به عبارت دیگر سینما چیست و لذتی که از فیلم دیدن می‌بریم چه ربطی به هنر دارد؟ چون فیلم را می‌فهمیم از آن لذت می‌بریم، یا چون آن را حس می‌کنیم؟ در پاسخ این پرسش‌ها بسیار قلمفرسایی شده است. رابین وود به تناقضی که در حظ بردن از تماشای فیلم وجود دارد توجه کرده است: از یک سو برای […]
از مخالفت با انشاء نویسی و اجتماعی‌گرایی عامیانه تا ضرورت پرهیز از زیبایی‌شناسی‌گرایی محض (استتیسیزم)
اندیشه‌هایی درباره نظریه نقد فیلم (شاید راهنمایی هایی برای نگارش نقد فیلم) سینما ماهیت یا ذات از پیش تعریف شده‌ای ندارد که فیلم‌ها بر اساس آن ساخته می‌شوند. آنچه ماهیت سینمای نامیده می‌شود، نقاط مشترک همه فیلم‌هایی است که ساخته شده‌اند و منتقدان فیلم که بیش از همه با فیلم‌های کلنجای می‌روند، از گروه‌هایی هستند که می‌توانند در یافتن این نقاط مشترک و استنباط ذات سینما از آن‌ها، نقش فعالی داشته باشند. آن‌ها نه تنها […]
دیدگاه‌های کیل و مقاله‌ی Trash, Art, and the Movies
یک ترجمه نام کتاب‌ها و مقاله‌های پائولین کیل بسیار دشوار و گاهی غیرممکن است. برای ترجمه عنوان مقاله‌ای که می‌خوانید، در زبان فارسی معادل مناسبی برای movies نیافتم. در انگلیسی این لفظ بیشتر بر کارکرد عامه‌پسند و وجه عامیانه سینما دلالت می‌کند، در برابر واژه film که بر وجه جدی‌تر و هنری‌تر سینما دلالت دارد. من در نوشته دیگری در ترجمه عنوان این مقاله به جای “موویز” گذاشته بودم “فیلم‌ها” که گمانم درست نیست، چون […]