پس از تماشای عکس‌های ارنست هولتسر

کیفیتی که به هنگام نگاه کردن به عکس‌های باقی‌مانده از دوران قاجار بیش از همه بیننده را به خود جلب می‌کند، همان کیفیتی است که به طور عام موقع تماشای عکس‌های قدیمی به آدم دست می‌دهد. یک جور حسِّ دلتنگ‌کننده رویارویی با آدم‌ها، مکان‌ها و اشیایی که دیگر نیستند. مکان‌ها و اشیاء، به این سبب که بقایای آنها امروز هم ممکن است باشد و در خانه‌ها یا موزه‌ها نگاهداری شود، در این میان از اهمیت […]

راه هراند دینک، در چهارمین سالگرد ترور او

۲۹ دی ماه، چهارمین سالگرد ترور یکی از شجاع‌ترین روزنامه‌نگاران عصر ما بود: هراند دینکِ ارمنی، سردبیر نشریه آگوسِ ترکیه. نظام قضایی ترکیه در این چهار سال نتوانسته است قاتل او و آمرین این جنایت را محاکمه کند، در عوض فرزندان و وکلای او برای پیگیری مسئله تحت فشار قرار گرفته و به زندان محکوم شده‌اند. امّا هراند دینک که بود و درباره مسائل ارامنه و مسئله قتل عام آن‌ها در دولت عثمانی در اوائل […]

یادداشتی بر کتاب "مقدمه‌ای بر فیلم مستند" نوشته بیل نیکولز با ترجمه محمد تهامی‌نژاد

کتاب تئوریک نه فنی انتشار کتاب‌های نظری در حوزه سینما (در این مورد خاص در حوزه سینمای مستند) همیشه با این سوء تفاهم یا انتظار همراه است که گویی این کتاب‌ها قرار است مستقیماً به رشد فیلمسازی کمک ‌کنند. دست کم گمان می‌رود که خوانندگان بالقوه کتاب، یعنی فیلمسازان جوان، می‌توانند با خواندن این کتاب فیلم‌های‌ خود را بهتر بسازند. گروه دیگری از خوانندگان بالقوه کتاب، یعنی نویسندگان و منتقدان سینمایی هم انتظار دارند با […]

میل به سینمای عامه‌پسند و ضدیت با روشنفکری در فیلم های ایرانی سال‌های ۵۷-۷۷

هامون، روشنفکر پریشان به بن بست رسیده دوره تاریخی۱۳۵۷ تا ۱۳۷۷ دوره گذار از جّو داغ انقلابی و بی‌ثباتی است به سال‌های سازندگی و ثبات نسبی، دوران شکل‌گیری اندیشه‌هایی که زمینه‌ساز جنبش اصلاحات شد. نقطه گسست اصلی پایان جنگ و وفات رهبر انقلاب اسلامی و به قدرت رسیدن و فرمولاسیون اندیشه‌ای است که به سازندگی مشهور شد و گرایش به اقتصاد و اندیشه‌های لیبرال بود. در این دوره در میان روشنفکران شاهد نقد اندیشه انقلابی […]

درباره چند مولفه مهم سینمای کیارستمی

بی‌تردید عباس کیارستمی یکی از فیلمسازان برجسته سینمای ماست. شیوه خاص فیلمسازی او بسیار ابتکاری است و بر ترکیب معینی از شکارِ لحظه‌های زنده از نابازیگران، نماهای بکر از طبیعت با دید گرافیکی قوی و الگوهای روایی تا حدودی برگرفته از واقعیت و تا حدودی خیالی است. نوشته حاضر قصد دارد برخی از مؤلفه‌های سینمای کیارستمی را، عمدتاً با تکیه بر فیلم‌های اوج موفقیت‌های جشنواره‌ای او ــ از کلوزآپ تا طعم گیلاس ــ ارزیابی کند، […]

دوست ارمنی دارید؟ کریسمس را به او تبریک نگویید!

اگر دوست ارمنی دارید، یادتان باشد، روز ۲۵ دسامبر، یعنی روزی که همه رادیوها و تلویزیون‌ها و روزنامه‌ها از کریسمس می‌گویند و می‌نویسند و عید میلاد حضرت مسیح را به هموطنان مسیحی تبریک می‌گویند، به او زنگ نزنید و کریسمس را به او تبریک نگویید؛ چون روز ۲۵ دسامبر در خانه ارمنی‌ها هیچ خبری از عید نیست. کریسمسِ ارمنی‌ها روز ۶ ژانویه است که احتمالاً هیچ‌کس به خانه‌شان زنگ نمی‌زند و آن را تبریک نمی‌گوید! […]

کازابلانکا: سینمای عشقی یا سیاسی؟

این مردان بی‌آرمان کازابلانکا یکی از بهترین نمونه‌های فیلم عامه‌پسند سرگرم‌کننده عشقی است که معهذا انباشته از دیدگاه‌های ایدئولوژیک و سیاسی است. مقایسه شخصیت ریک (آمریکایی‌ای که با مهارت تمام کافه‌ای را کازابلانکا اداره می‌کند) و ویکتور (رهبر انقلابی مجار) بهتر از هر چیز دیدگاه‌های ایدئولوژیک فیلم را روشن می‌کند. فیلم با مهارت تمام ریک و ویکتور را به عنوان دو راس یک مثلث عشقی که راس سومش زن زیبایی است که اینگرید برگمن نقشش […]