گفته‌های بزرگان درباره موسیقی-۱

موسیقی بزرگ آن است که آسان وارد گوش می‌شود و سخت از یاد می‌رود. موسیقی جادویی هرگز از یاد نمی‌رود. سر تاماس بیچام همه چیزهایی که را پدر-مادرها به بچه‌های‌شان گفته‌اند “هنوز وقتش نیست، وقتی بزرگ شدید می‌فهمید ” ، موسیقی راک در سینی نقره‌ای، با همه اعتبار و اقتدارِ صنعت تولید سرگرمی، به آنها تقدیم می‌کند. آلن بلوم می‌دانید چه بی‌رحمانه است که موسیقی این اندازه زیباست. موسیقی زیباییِ تنهایی و درد، زیباییِ قدرت […]

زندگی و دیگر … مرگ، وحشت و ناامنی

نگاهی به فیلم “بیدار شو آرزو” ساخته کیانوش عیاری بازنمایی فاجعه در هنر و به طور خاص در سینما از دشوارترین کارهاست. هر اندازه مهارت و هنرمندی در بازسازی رویدادهایی که هزاران نفر را به کام مرگ می‌فرستند به کار می‌رود، انگار باز حق مطلب ادا نمی‌شود و فیلم نمی‌تواند واقعیت تجربه‌ای را که انسان‌ها در این لحظات هولناک از سر می‌گذرانند به تصویر برگرداند. به همین سبب است که فیلم‌هایی که درباره قتل‌عام‌ها ساخته […]

اضطراب دروازه‌بان هنگام ضربه پنالتی*

پائولین کیل منتقد فیلم آمریکایی گفته است که جذابیت سینما ارتباط اندکی با هنر دارد. پس این جذابیت در چیست؟ در اینکه ما می‌توانیم به یاری تصویر سینمایی به جاهایی برویم که در واقع نمی‌توانیم. دیوار چین را ببینیم. به فلان قله مرتفع در فلان کشور دوردست برویم. به لندن برویم و به استودیوهای المپیک. و از جاهایی بازی‌ها را ببینیم که به عقل جن نمی‌رسید. یک آن درست پشت تور دروازه فوتبال ایستاده باشیم، […]

قصّه در برابر رمان: ریموند دورگنات

داستان سامسون و دلیله در عهد عتیق کتاب مقدس به اندازه‌ای مختصر است که هیچ ناشری آن را حتی به عنوان طرح خلاصه یک رمان نمی‌پذیرفت. به خاطر همین اختصار و کوتاهی است که شخصیت‌پردازی آن بسیار سردستی و مبهم است، به “انگیزه‌ها”ی اعمال آنها هیچ توجهی نشده و داستان در کلیت خود فاقد هرگونه جزئیات قانع‌کننده است، یا درست‌تر این است که بگوییم اصلاً فاقد هرگونه جزئیاتی است. همین خلاصه داستان، در دست سه […]

بازیگری برای فیلم و نقد آن

داستان از اینجا آغاز شد که رضا کیانیان درمقاله‌ای نوشت منتقدان ما بازیگری را نقد نمی‌کنند و به بیان یکی دو جمله‌ای در پایان نقد خود در ستایش یا ابراز ناخرسندی از بازی بازیگران اکتفا می‌کنند. او بر نقطه حساسی انگشت گذاشته بود. هرچند اکنون می‌توانم بگویم این توقع که در نقد هر فیلمی باید با تفصیل به بازی‌ها پرداخت، انتظار نادرستی است و ریشه در سوء‌تفاهم‌هایی درباره نقدفیلم و چیستی سینما هر دو دارد […]

فیلم مستند “گفت‌وگو در مه” روی دی‌وی‌دی

وقتی راجع فیلم‌های مستند می‌نویسم، معمولاً می‌پرسند: خُب، حالا چطوری این فیلم را کجا ببینیم؟ امروز می‌خواهم درباره مستندی بنویسم که می‌توانید در بسیاری از کتابفروشی‌های معتبر دی‌وی‌دی آن را بخرید و تماشا کنید. فیلم مستند "گفت‌وگو در مه" (1381) ساخته محمدرضا مقدسیان که در مجموعه "هوای تازه" به بازار عرضه شده است. این مجموعه "هوای تازه" شامل فیلم‌های مستند خوب دیگری هم هست و تلاش تازه‌ای است برای عرضه فیلم مستند به علاقه‌مندانش که […]

که می گوید جوک های قومی توطئه استعمارند؟

مدّتی است می‌خواهم راجع به این موضوع بنویسم، امّا مرتب این دست و آن دست می‌کنم، سبک و سنگین می‌کنم. آخر می‌گویند موضوع حساسی است. جوک‌های قومی را می‌گویم. در یک نگاه جدّی جوک‌های قومی (لطیفه‌ها یا داستانک‌های طنزآمیزی که درباره لُرها، تُرک‌ها، رشتی‌ها، اصفهانی‌ها و غیره در افواه می‌گردد) معمولاً وسیله‌ای تلقی می‌شوند که از سوی توطئه‌گران به منظور تفرقه انداختن بین اقوام گوناگونِ یک ملّت و برهم زدن دوستی و زندگی مسالمت‌آمیز آن‌ها […]

ارنست همینگوی و سینما

نویسنده: ادوارد ماری  اگر سراغ هالیوود بری، وادارت می‌کنند طوری بنویسی که انگار از توی عدسی دوربین داری به دنیا نگاه می‌کنی. به جای اینکه درباره آدم‌ها فکر کنی، همه‌اش درباره عکس‌ها فکر می‌کنی. ارنست همینگوی  به گفته اِ.ای. هاچنر، همینگوی دوست داشت در اتاق نشیمنش در کوبا بنشیند و فیلم تماشا کند؛ امّا از میان فیلم‌هایی که بر اساس کارهای خودش ساخته شده بودند تنها آدمکش‌ها (۱۹۴۶) را فیلم خوبی می‌دانست. [بر اساس داستان […]