کلود شابرول در هشتادسالگی در گذشت

قصاب، قصه فرهنگ و توحش کلود شابرول، از بنیانگذاران موج نو فرانسه، بعد از ساخت بیش از ۷۰ فیلم و برنامه تلویزیونی در سن هشتاد سالگی درگذشت. سینمای موج نو فرانسه تاثیر انکارناپذیری بر همنسلان من، و نه تنها در ایران، گذاشته است. سینمایی مملو از زندگی و در عمق خود باور به فرهنگ به شیوه شاید فرانسوی. پاریس، شهرستان‌های کوچک فرانسه، خیابان‌ها و مردم عادی در رفت و آمد و همه اینها به زبان […]

زیبایی شناسی ناب در نقد فیلم بی معناست

برای من برای ارزیابی یک فیلم دست کم دو ملاک اصلی وجود دارد، یک ملاک زیبایی‌شناختی که همان فرم فیلم باشد و محتوای فیلم: همان بحث قدیمی فرم و محتوا و تناسب آن‌ها با یکدیگر. امّا این هر دو اصطلاح از فرط استفاده کمابیش بی‌معنا شده‌اند و هرکس تصوری از آنها دارد و بنابراین باید روشن کرد منظور از هر کدام چیست. از نگاه زیبایی‌شناختی آنچه در یک فیلم مهم است، تناسب بین اجزای آن […]

شهروند کین: یک شاهکار سطحی

برای چندمین بار شهروند کین را دیدم و باز تراژدی زندگی مردی که مالک یکی از عظیم‌ترین ثروت‌های دنیا می‌شود امّا از زندگی ارضا نمی‌شود و به هنگام مرگ با حسرت نام اسباب بازی دوران کودکی خود را به زبان می‌آورد، نتوانست مرا تکان دهد یا متاثر کند. امّا فیلم را با علاقه از ابتدا تا انتها نگاه کردم و البته تردید دارم اگر آشنا نبودم با تکنیک و فرم و تاریخ سینما و متوجه […]

نقد می‌گوید کدام فیلم می‌ماند و کدام فراموش می‌شود

روز ملی سینماست. جشن سینما. اهل سینما جشن گرفته‌اند، امّا جای منتقدان فیلم در این میان در کجاست؟ آنها جزئی از این سینما هستند یا کنار آن نشسته‌اند و عیب‌جویی می‌کنند؟ آیا آنها اساساً در این بازی نقشی دارند؟ تاثیری بر تحولات این عرصه می‌گذارند؟ اگر سینمای را به عنوان یک نهاد اجتماعی در نظر بگیریم، نقد فیلم هم جزئی از آن است و خود نهادی اجتماعی و زیر مجموعه نهاد سینماست. سینما فقط از […]

نگاهی به فصل تظاهرات فیلم "پسر آدم، دختر حوا"

اینجا تهران است؟ این یادداشت نقد فیلم پسر آدم، دختر حوا نیست. بلکه پرسش مشخصی است درباره فصل تظاهرات خیابانی فیلم. بر کسی پوشیده نیست که دادن مجوز برای تظاهرات خیابانی و گردهمایی‌ یکی از مسائل حساس عرصه سیاست در بیش از یک سال گذشته بوده است. وقتی در فیلم یکی از خانم‌ها صحبت از این می‌کند که نباید قدرت مطبوعات را دست کم گرفت (باز هم یکی از مسائل حساس جامعه، بخصوص در یک […]

شیرین کیارستمی: فیلمی نخبه‌گرا درباره سینمای عامه‌پسند

شیرین کیارستمی یک فیلم تجربی درجه یک است و شیرینی که زنانِ فیلم کیارستمی در این فیلم تماشا می‌کنند، یک فیلم عامه‌پسند تمام‌عیار: فیلمی نخبه درباره فیلمی عامیانه، فیلمی ظریف با لایه‌های پنهان و پیام‌های قابل تاویل درباره فیلمی گل‌درشت که پیام‌های احساسات‌اش را آشکار اعلام می‌کند. شیرینی که تنها صدایش را می‌شنویم ۱۸۰ درجه با سینمای مطلوب کیارستمی فرق دارد. فیلم‌های کیارستمی از موسیقی متن، بازی‌های اغراق‌آمیز تئاتری، دیالوگ‌های مطنطن، موقعیت‌های مرگ و زندگی […]

مهمان ناخوانده / نگاهی به فیلم هفت دقیقه تا پائیز

این نقد در شماره مرداد ماه مجله سینمایی ۲۴ به چاپ رسیده است. طبقه متوسط ایران، به طور خاص طبقه متوسط شهری جدید و به طور خاص‌تر طبقه متوسط جدید تهران، نقش مهمی در تحولات اجتماعی و هویت جامعه ما دارد و با نوعی نزدیک‌بینی خود و دنیای خود را تمام دنیا می‌داند. در سال‌های اخیر تعدادی از فیلمسازان ما که همه به همین طبقه تعلق دارند، زندگی آن را زیر ذره‌بین گذاشته‌اند و به مشاهده […]

“درباره الی” درباره چیست؟

اگر سپیده حقیقت را به نامزد الی می‌گفت، به او می‌گفت که الی به اصرار او به سفر آمده بوده و جمع از این کار خبر نداشته، یعنی همان کاری که خودش دوست داشت بکند، چه می‌شد؟ واقعاً چه موقعیت دشواری یا عجیب‌غریبی برای جمع پیش می‌آمد؟ آیا آنها جرمی مرتکب شده بودند و می‌شد علیه آنها شکایت کرد؟ اصلاً چطور می‌شد ثابت کرد آنها از نامزد داشتن الی خبر داشته‌اند یا نه؟ آیا با […]