فیلمسازی تک‌نفره: چه به دست می‌آوریم و چه از دست می‌دهیم

فیلم تنها زمانی هنر می‌شود که مواد آن به اندازه قلم و کاغذ ارزان شده باشد. ژان کوکتوامروز ظاهراً بیش از هر زمان دیگری به موقعیتی که ژان کوکتو می‌گوید نزدیک‌ شده‌ایم. دوربین فیلمبرداری و امکانات تدوین روی کامپیوتر خانگی هنوز به ارزانی قلم و کاغذ نیست، امّا با توجه به اینکه یک کامپیوتر و یک دوربین ویدئویی جزء لوازم بیشتر خانه‌های طبقات متوسط هستند، می‌توان گفت این امکانات در دسترس تقریباً هر کسی هست. […]

دو تکه از کتاب زیر چاپ مصاحبه در فیلم مستند

سال گذشته کتاب کوچکی درباره فیلم مستند نوشتم که به زودی توسط نشر ساقی منتشر خواهد شد. نوشتن این کتاب درباره مصاحبه با دغدغه کاملاً حرفه‌ای به عنوان کسی که درباره فیلم مستند می‌نویسد و فیلم مستند می‌سازد شروع شد، امّا وقتی وارد موضوع شدم دیدم اولاً مصاحبه محدود به فیلم مستند نیست و ثانیاً وقتی به طور جدّی به آن می‌پردازیم، بحث ابعاد جامعه‌شناختی و فلسفی گسترده‌ای پیدا می‌کند. دو تکه از مقدمه کتاب […]

پرده‌های کوچک، متوسط و بزرگ

بحث‌هایی در تکنولوژی نو و سینما تکنولوژی دیجیتال و قدرتمند شدن و گسترش کامپیوترها آنچنان تاثیر گسترده‌ای در حوزه سینما و تصویر متحرک داشته که هنوز همه ابعادش بر ما روشن نیست. آنچه در میان ما به عنوان سینمای دیجیتال مورد بحث قرار می‌گیرد تنها یکی از وجوه گوناگون این تاثیرات است، همانا اثری که ارزان شدن و در دسترس همگان قرار گرفتن دوربین و امکانات تدوین و آسان شدن استفاده از این وسائل در […]

سه مشکل مستندسازی برای تلویزیون

نیاز شبکه مستند به ۵۸۴ ساعت تولید داخلی در سال دیروز در مرکز پژوهش‌های سیما جلسه‌ای بود به مناسبت انتشار کتاب جدید همایون امامی به نام جستاری در گونه‌شناسی سینمای مستند ایران. در این جلسه بحثِ اهمیتی شد که قرار است تلویزیون به مستند و مستندسازی بدهد و به همین سبب شبکه مستند را راه‌اندازی کرده که فعلاً به صورت آزمایشی کار می‌کند و بزودی به طور رسمی کارش را شروع خواهد کرد. به گفته […]

گرفتار گفتمان‌های رایج نشویم

با نگاهی به فیلم مستند جای خالی خانم یا آقای ب گفتمان‌ها مجموعه‌ای از حکم‌ها و استدلال‌های به هم پیوسته هستند درباره موضوعی خاص که آشکارا یا تلویحاً مدعی‌اند حقیقت را درباره آن موضوع می‌دانند. چیزی مانند ایدئولوژی امّا محدودتر و پرشمارتر. تعدادی از گفتمان‌های رایج این روزها این‌ها هستند: فمینیزم، حقوق بشر، محیط زیست، تقابل سنت و مدرنیزم، پوپولیسم. گفتمان‌ها ساده‌اند و در سادگی خود شکل زنده، ملموس، پیچیده و چند لایه واقعیت را […]

تصویر متحرک و قدرت

چه کسی فرم و محتوای تصویرهای متحرکی را که ما شبانه‌روز می‌بینیم تعیین می‌کند و اصلاً چه کسی تعیین می‌کند که ما تصویری را ببینیم یا نبینیم؟پرسشی است البته بسیار گسترده. شاید در نهایت محتوا و فرم این تصویرها را کسی یا جایی تعیین نمی‌کند (خود پرسش کمی بوی تئوری توطئه می‌دهد) و انبوه تصویرهایی که ما شهروندان عادی این جهان مصرف کننده آن هستیم، برآیند مجموعه‌ای از خواست‌ها و اراده‌های اقشار و طبقات و […]